11 taaltips van een taalnazi [door Emma Clark]

Word jij ook vaak op social media getagd voor dingen waarvan mensen weten dat je ‘aan’ gaat? 

Ik word getagd in posts over taalergernissen en -foutjes. En, nog veel leuker, ik krijg regelmatig screenshots van spelfouten of zinnen die voor geen meter lopen. Ik val namelijk in de categorie ‘taalnazi’ en me opwinden over taalfoutjes is mijn guilty pleasure.

De meeste mensen zitten uiteraard niet op ongevraagd commentaar op hun tekst te wachten. Gelukkig word ik er als tekstschrijver voor betaald dat wél te doen, en nog beter: om teksten aan te passen of zelf te schrijven. Veel beter dan dat wordt het niet.

In dit artikel laat ik je 11 tenenkrommende taalfoutjes zien die ik regelmatig tegenkom, met daarbij hoe het dan wél moet. Enjoy!

1. Me moeder

Als iets van jou is, schrijf je ´mijn´. Het is dus ´mijn moeder´ en ´mijn werk´. Eventueel  kun je ook ´m´n´ gebruiken, maar ‘me moeder’ of ‘me werk’ is echt afschuwelijk. Serieus. Niet doen.

2. Hun/hen

Ooooh, deze blijft lastig. Gelukkig is er een ezelsbruggetje voor. Twijfel je of je ‘hen’ of ‘hun’ moet gebruiken, pak dan het werkwoord uit de zin en zet er ‘iemand iets’ voor. Heb je dan iets kloppends, dan gebruik je ‘hun’. Klopt er niks van, dan gebruik je ‘hen’. Kijk maar:

• Ik geef hun/hen een tip → iemand iets geven → yes, kan → Ik geef hun een tip.

• Het is hun/hen te ver rijden → iemand iets rijden → kan niet → Het is hen te ver rijden.

• Ik gun hun/hen hun geluk → iemand iets gunnen → yes, kan → Ik gun hun hun geluk.

• Zij heeft hun/hen gewaarschuwd → iemand iets waarschuwen → kan niet → Zij heeft hen gewaarschuwd.

3. Een hele lekkere watermeloen

Een watermeloen die heel lekker is, is een heel lekkere watermeloen. Een hele, lekkere watermeloen is geen halve maar een hele watermeloen. Ja, lees die nog maar eens een keer ;-) Je hebt het ook over die heel gezellige kroeg, een heel spannende film en dat heel foute nummer dat je stiekem een heel leuk nummer vindt. 

4. Kindjes, jullie moeten je handjes wassen

Taalkundig niks mis mee, maar gebruik alsjeblieft gewoon ‘kinderen’ en ‘handen’. Kinderen willen ook voor vol worden aangezien en niet gekleineerd worden. Deze ergernis stamt uit mijn tijd als leerkracht basisonderwijs, maar is helaas nog steeds actueel.

Wil je elke maand een heerlijk verhaal in je mailbox, vol praktische handvatten en verfrissende inzichten rond copywriting en brand stories? Meld je dan gratis aan voor mijn Brief van de Maand.

5. Hij is groter als jou

Deze doet fysiek pijn, echt waar. Als dingen die je vergelijkt niet gelijk zijn, dan heb je het over ‘groter dan’, ‘meer dan’ en ‘leuker dan’. Als ze wel gelijk zijn, dan zeg je ‘even groot als’, ‘evenveel als’  en ‘even hoog als’. En bij mensen dan alsjeblieft ook met de juiste persoon erachter: gewoon ‘ik/jij/hij/zij/wij/jullie/zij’. 

Dus: ‘Hij is groter dan jij (bent)’ of ‘Wij hebben meer opdrachten gemaakt dan jullie (hebben gemaakt)’.

6. Ik irriteer me aan zijn gedrag

Veel mensen schrijven ‘Ik irriteer me aan hem’, of ‘Hij ergert mij’. Nope, iets of iemand irriteert jou en daar erger jij je aan. Je kunt je niet aan iets irriteren, hoe goed dat ook klinkt.

7. Zowiezo/sowieso

Het is sowieso. Niet zowiezo, niet sowiezo, zo ie zo of soberso (true story). Punt.

8. Enige/enigste

Als je wilt zeggen dat er geen andere is, dan heb je het over de ‘enige’, dus ‘Zij had als enige haar opdrachten gemaakt’. ‘Enigste’ kun je alleen gebruiken als overtreffende trap van ‘enig’ (erg leuk), bijvoorbeeld: ‘Dit vind ik het enigste koffietentje van de stad.´

9. Hij wilt 

´Ik fiets, jij fietst, hij/zij fietst’ en ‘Ik loop, jij loopt, hij/zij loopt, maar: ‘Ik wil, jij wilt, hij/zij wil’. Het is ‘hij wil’, niet ‘hij wilt’. Onlogisch misschien, maar echt waar.

10. Ik besef me dat het niet klopt

Deze is zó ingebakken, dat je zou denken dat het goed is. Maar dat is het niet! Het is ‘zich realiseren’ en ‘beseffen’. Dus ‘Ik realiseer me dat het niet klopt’ of ‘Ik besef dat het niet klopt’.

11. Verantwoordelijkheid/verantwoording

Je hebt de verantwoordelijkheid over jouw afdeling en legt daar verantwoording over af aan je baas. Verantwoordelijkheid is de verplichting om ervoor te zorgen dat iets goed verloopt. Verantwoording is dat je je daar dan voor moet verantwoorden. 

Deze lijst van 11 is in een compleet willekeurige volgorde en uiteraard zijn er nog veel meer taalfoutjes in teksten te ontdekken. Ik ben wel heel benieuwd naar wat jouw grootste taalergernis is en of er een tip in deze lijst zat waar je stiekem veel aan had. Ik zal het niet doorvertellen ;-)

Over Emma Clark

Emma Clark is freelance tekstschrijver en copywriter en helpt perfectionistische ondernemers hun verhaal te vertellen. 

Ze heeft op Curaçao en Cyprus gewoond en is nu verliefd op flamingo's. Ze zou de rest van haar leven wel tussen de palmbomen willen wonen, met haar voeten in het zand, de zeewind door haar haar en het geluid van de aanspoelende golven in haar oren.